شهدای ایران:سرویس سیاسی/به نقل از رسا،
از منظر نهادهای تحلیلی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران، فرقه بهائیت نه صرفاً یک جریان مذهبی، بلکه ساختاری ایدئولوژیک، سازمانیافته و متصل به سرویسهای اطلاعاتی غربی و صهیونیستی تلقی میشود که همواره در برهههای حساس تاریخ معاصر ایران، نقشآفرینی فعال در عرصه فرهنگی، رسانهای و سیاسی داشته است. مستندات متعدد تاریخی و تحلیلهای امنیتی تأکید دارند که این فرقه، از آغاز پیدایش تاکنون، از سوی قدرتهای استعمارگر بهعنوان ابزاری برای تضعیف دین اسلام، تخریب وحدت مذهبی، و تقابل با هویت شیعی ملت ایران مورد بهرهبرداری قرار گرفته است.
در دهههای اخیر، با تمرکز بر جنگ نرم و عملیات شناختی، محافل وابسته به بهائیت جهانی بهویژه بیتالعدل در حیفا، تلاش گستردهای برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی فارسیزبان، بهویژه نسل جوان، از طریق تولید محتوای رسانهای، شبکهسازی مجازی و الگوسازی سبک زندگی سکولار و ضددینی صورت دادهاند. در این میان، تأسیس و هدایت شبکههایی همچون «منوتو» با اهداف مشخص فرهنگی – ایدئولوژیک، نقش بسزایی داشته است.
1. تأمین مالی و منابع پنهان بودجهای شبکه منوتو در غیاب درآمد مشخص
شبکه ماهوارهای فارسیزبان «منوتو»، که از سال ۲۰۱۰ میلادی فعالیت خود را در لندن آغاز کرده، در طول سالهای فعالیت، همواره با تنوع برنامهسازی، استفاده از تجهیزات پیشرفته، حضور مجریان شناختهشده و پوشش وسیع رسانهای، تصویری از یک رسانه حرفهای و پرهزینه ارائه داده است؛ در حالیکه هیچگونه مدل اقتصادی شفاف، اعم از پخش تبلیغات، اشتراک کاربران یا درآمد تجاری آشکار برای این شبکه تعریف نشده است.
برآوردهای غیررسمی، حاکی از آن است که هزینه سالانه اداره این شبکه بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون پوند تخمین زده میشود؛ رقمی که شامل دستمزد بالای مجریان، اجاره دفاتر در لندن و سایر نقاط اروپا، تولید برنامههای سرگرمی، مستند و سریال، و نیز فعالیت گسترده در حوزه دیجیتال میگردد که با استمرار چنین فعالیتی در غیاب هرگونه درآمد آشکار، از منظر کارشناسان، تنها با اتکا به منابع مالی نهادی و حمایتهای دولتی میسر خواهد بود و این خود شاهد آشکاری است که شبکه منوتو، بهرغم ظاهر خصوصی و مستقل، عملاً یک پروژه رسانهای هدایتشده با پشتیبانی مستقیم و غیرمستقیم نهادهای امنیتی، سیاسی و فرهنگی خارجی است. استمرار این حجم از هزینهکرد، بدون وابستگی به بازار تبلیغات یا درآمدهای معمول رسانهای، حکایت از آن دارد که این شبکه نه با اهداف اقتصادی، بلکه با مأموریتهای سیاسی، فرهنگی و ایدئولوژیک طراحی شده است.
شواهد موجود در اسناد به دست آمده نیز مؤید آن است که:
- مجریان و عوامل اصلی شبکه، از مزایای مالی قابلتوجهی برخوردارند که با استانداردهای رسانههای مستقل فارسیزبان خارجنشین مطابقت ندارد.
- بسیاری از برنامههای پرهزینه مانند «آکادمی موسیقی»، «بفرمایید شام»، «استیج»، و مستندهای تاریخی، علیرغم مخاطب محدود در سطح جهانی، با بالاترین سطح تولید انجام میپذیرد که تنها در سایه یک بودجه نامحدود و غیرشفاف ممکن است.
- شبکه منوتو در دورههایی خاص مانند اغتشاشات ۱۳۸۸، ۱۳۹۶، ۱۳۹۸ و بهویژه در وقایع ۱۴۰۱، با افزایش ناگهانی حجم تولیدات ویژه، گزارشهای میدانی، دعوت از کارشناسان خارجنشین و تبلیغات در رسانههای دیجیتال، نقش رسانهای راهبردی در جنگ شناختی علیه جمهوری اسلامی ایفا کرده است؛ امری که خود گواهی دیگر بر اهداف فراتر از سرگرمی این رسانه میباشد.
بنابراین، مجموع اسناد، تحلیلها و نشانههای مالی و عملکردی شبکه منوتو، این فرضیه را تقویت میکند که این شبکه نه بهعنوان یک بنگاه رسانهای آزاد، بلکه بهعنوان بازوی رسانهای جبهه غربی، در خدمت راهبرد مهندسی افکار عمومی فارسیزبان برای تضعیف نظام اسلامی ایران عمل میکند.
۲. قرائن مربوط به حمایت دولت بریتانیا و نهادهای امنیتی
مطابق محتوای اسناد و گزارشهای منتشرشده در رسانههای رسمی جمهوری اسلامی، شبکه منوتو نه تنها از حیث تأمین مالی، بلکه از نظر ساختار راهبردی و حمایتی نیز به نهادهای دولتی و اطلاعاتی بریتانیا وابستگی آشکار دارد. این ادعا بر پایه مجموعهای از شواهد و قرائن بهشرح زیر استوار است:
الف) سابقه آموزش نیروهای رسانهای در چارچوب پروژههای دولتی بریتانیا
در سال ۲۰۰۶ میلادی، بیبیسی جهانی با پشتیبانی مالی وزارت امور خارجه بریتانیا، دورههای ویژهای برای تربیت روزنامهنگاران فارسیزبان برگزار کرد. این دورهها با هدف تأمین نیروی انسانی برای رسانههای فارسیزبان مستقر در لندن طراحی شده بود. بر اساس اسناد موجود، بسیاری از افراد کلیدی شبکه منوتو، از جمله سالومه سیدنیا، شیدا هوشمندی، سام غفارزاده و حتی رها اعتمادی، از فارغالتحصیلان یا مرتبطان با این دورهها بودهاند.
ب) استفاده از زیرساختهای دولتی بریتانیا برای ثبت، توسعه و ایمنسازی حقوقی
شبکه منوتو بهطور رسمی تحت عنوان شرکت Marjan Television Network Ltd در انگلستان به ثبت رسیده است. اطلاعات ثبتی این شرکت در نهاد Companies House، نشان میدهد که شبکه از ساختار حقوقی پیچیدهای برخوردار است که با استفاده از مشاوران حقوقی سطح بالا، حمایتهای امنیتی و مالیاتی خاص، و پوششهای حفاظتی حقوقی، از هرگونه افشاگری یا نظارت عمومی گریزان است. این نوع ساختارها عموماً در پروژههایی با اولویت امنیت ملی برای دولت بریتانیا تعریف میشوند.
ج) سکوت و همراهی مشکوک دولت بریتانیا نسبت به فعالیتهای این رسانه
در حالیکه در سالهای اخیر فعالیت برخی شبکههای خبری بینالمللی با بررسیهای قانونی از سوی نهادهای رسمی بریتانیا مواجه شدهاند (مانند شکایت علیه راشا تودی یا پرس تیوی)، اما شبکه منوتو حتی در موارد متعدد تخطی از اصول پخش، نشر اطلاعات خلاف واقع، یا دخالت در امور داخلی ایران، هیچگاه مورد بررسی، محدودیت یا بازخواست قضایی قرار نگرفته است. این سکوت فعال، نشانه حمایت ضمنی دولت بریتانیا از ماهیت و اهداف راهبردی این شبکه است.
د) ارتباطات خاص با مؤسسات پوششی و رسانههای همسو
در برخی گزارشها اشاره شده است که پروژه رسانهای شبکه منوتو، ابتدا در قالب یک طرح مشترک در اتاق فکر رسانهای لندن، با حضور مدیران BBC World Service و مشاوران فرهنگی دولت بریتانیا طرحریزی شده و سپس با حمایت لوجستیکی و حقوقی کامل راهاندازی شده است. ساختار ارتباطی این شبکه با دیگر نهادهای اپوزیسیون فارسیزبان، مانند رادیو فردا و ایراناینترنشنال، نیز در قالب یک «زنجیره هماهنگشده رسانهای» برای پوشش اهداف ضدایرانی تحلیل میشود.
مجموع شواهد موجود، اعم از حضور آموزشدیدگان BBC در ساختار مدیریتی شبکه منوتو، ثبت حقوقی مشکوک و غیرشفاف در ساختار اداری بریتانیا، سکوت راهبردی نهادهای ناظر انگلیسی در برابر عملکرد آن، و مشارکت در پروژههای مشترک ضدایرانی، همگی مؤید این واقعیتاند که دولت بریتانیا نهتنها نقش حمایتگر مالی، بلکه نقش طراح و پشتیبان راهبردی در اداره شبکه منوتو را ایفا میکند. این شبکه، بر اساس ارزیابی جمهوری اسلامی، بخشی از ساختار جنگ شناختی دولت بریتانیا علیه ملت ایران محسوب میشود.