آیین کهن «چهل‌وهشتم» در آستان آقا علی عباس(ع)
به گزارش شهدای ایران به نقل از فارس از بادرود، در آخرین روزهای ماه صفر، هنگامی که غبار غم رحلت پیامبر رحمت(ص) و شهادت سبط اکبرش امام حسن مجتبی(ع) بر دل‌ها سنگینی می‌کند، دل کویر بادرود رنگ و بویی دیگر به خود می‌گیرد. جاده‌های اطراف آستان مقدس آقا علی‌عباس و شاهزاده محمد(ع) از سپیده‌دم شاهد حرکت کاروان‌های کوچک و بزرگ است؛ مردمانی که از شهرها و روستاهای دور و نزدیک، خانواده به خانواده و دسته‌به‌دسته، خود را به این بقعه نورانی می‌رسانند تا در آیین مذهبی «چهل و هشتم» حضور یابند.مراسمی که قدمتی بیش از ده‌ها قرن دارد، در حافظه تاریخی مردم این خطه با نام «چِلَشتم» شناخته می‌شود. وجه تسمیه آن نیز برمی‌گردد به شمارش روزها پس از واقعه عاشورا؛ روزی که دقیقاً چهل و هشت روز پس از شهادت سیدالشهدا(ع) فرامی‌رسد و مردمان مؤمن برای عرض تسلیت به پیامبر اکرم(ص) و یادکرد امام حسن مجتبی(ع)، راهی این بارگاه می‌شوند. همین سنت مردمی، در گذر زمان به یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی‌های مذهبی منطقه بدل شده است.از ساعات ابتدایی صبح، صحن و سرای آستان پر می‌شود از صدای نوحه‌خوانی، سینه‌زنی و زائرانی که اشک در چشم و عشق در دل، خود را به ضریح مطهر می‌رسانند. صف‌های طولانی عزاداران درحالی‌که پرچم‌های مشکی و بیرق‌های سبز و سرخ در دست دارند، جلوه‌ای از ارادت دیرینه به خاندان پیامبر(ص) را به تصویر می‌کشد. حضور کودکان و نوجوانانی که در کنار بزرگ‌ترها در این آیین شرکت می‌کنند، نشان از پیوند نسلی دارد که این سنت را سینه‌به‌سینه منتقل کرده‌اند.
راه تا حرم، خود صحنه‌ای دیدنی است. از میدان اصلی شهر بادرود تا آستان مقدس، موکب‌ها و ایستگاه‌های صلواتی برپا شده‌اند؛ جایی که نان محلی، آش گرم، شربت و میوه میان زائران توزیع می‌شود و هر کس به‌اندازه وسع خود در خدمت عاشقان اهل‌بیت قدم برمی‌دارد. رایحه نان «کوکولو زردو» که از تنورهای محلی برمی‌خیزد، در هم‌نشینی با صدای نوحه و تلاوت زیارت‌نامه، فضایی معنوی و دلنشین می‌آفریند.در دل این آیین، تنها سوگواری نیست که جریان دارد؛ بلکه جلوه‌ای از زندگی دینی و اجتماعی مردم نیز آشکار می‌شود. خیمه‌های معرفت برای کودکان و نوجوانان، ایستگاه‌های مشاوره دینی و پاسخگویی به پرسش‌های شرعی، خدمات بهداشتی و درمانی و حتی میزهای خدمت مردمی همه در کنار عزاداری برپا شده است تا نشان دهد که این مراسم، صرفاً یک گردهمایی عزاداران نیست، بلکه تجلی همبستگی اجتماعی و دینی یک منطقه است.پیشینه تاریخی این امامزادگان نیز به شکوه مراسم افزوده است. بر اساس منابع معتبر، آقا علی‌عباس و شاهزاده محمد(ع) از فرزندان موسی‌بن‌جعفر(ع) و برادران امام رضا(ع) بودند که در مسیر زیارت به ایران آمده و در این منطقه به شهادت رسیدند. آرامگاه آنان سال‌هاست به‌عنوان ملجأ و پناهگاه دل‌های بی‌قرار شناخته می‌شود و همین جایگاه معنوی سبب شده است که در چنین روزی، زائران از اقصی‌نقاط ایران خود را به این آستان مقدس برسانند.
کویر بادرود، که روزگاری خشک و بی‌آب‌وعلف بود، امروز به برکت وجود این دو امامزاده واجب‌التعظیم، به کانونی از معنویت و برکت تبدیل شده است. در دل این بیابان، ضریح نورانی آنان همچون نگینی می‌درخشد و زائرانی که گاه از راه‌های بسیار دور آمده‌اند، در کنار ضریح اشک شوق و غم می‌ریزند و از عمق جان دعا می‌کنند. روایت‌های بسیاری از کرامات و برآورده‌شدن حاجات در این آستان نقل شده است؛ قصه‌هایی که زبان به زبان میان مردم جاری است و پیوند قلبی آنان را با این مکان مقدس استوارتر ساخته است.این آیین بزرگ در سال ۱۳۹۵ با شماره ۱۲۰۳ در فهرست میراث‌فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده و امروز نه‌تنها یک مراسم مذهبی، بلکه میراثی ملی و معنوی به شمار می‌رود. میراثی که نماد همدلی و ایمان جمعی است و جلوه‌ای روشن از عشق ایرانیان به خاندان عصمت و طهارت را در برابر دیدگان قرار می‌دهد.وقتی خورشید ظهر گاهی بر گنبد فیروزه‌ای آستان می‌تابد، صحنه‌ای خلق می‌شود که هیچ قلمی توان وصف آن را ندارد؛ هزاران زائر در یک‌صدا بر سینه می‌کوبند و نام پیامبر رحمت و کریم اهل‌بیت را زمزمه می‌کنند. در این لحظه، کویر دیگر خشک و بی‌روح نیست؛ بلکه بهاری است سرشار از عطر ایمان، بارانی از اشک و نسیمی از آرامش.آیین «چهل و هشتم» در آستان آقا علی‌عباس(ع) تنها یک مراسم سالانه نیست؛ روایت پیوستگی مردم با تاریخ و ایمانشان است، روایت اشک و عشق در دل کویر و یادآور این حقیقت که میراث اهل‌بیت، همواره چراغی فروزان در زندگی مؤمنان خواهد بود.
