افزایش فشارهای بین‌المللی بر تل‌آویو در پی موج جدید به‌رسمیت‌شناختن فلسطین
تصمیم کشورهای اروپایی برای به‌رسمیت‌شناختن فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل، نه‌تنها فشار دیپلماتیک بر تل‌آویو را تشدید کرده، بلکه نشان‌دهنده تغییر موازنه سیاسی در غرب است؛ تغییری که می‌تواند رژیم اسرائیل را به بازنگری در سیاست‌های خود وا دارد یا حتی آن را به واکنش‌های تندتر سوق دهد.
شهدای ایران:به نقل از العالم، تصمیم کشورهای اروپایی برای به‌رسمیت‌شناختن فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل، نه‌تنها فشار دیپلماتیک بر تل‌آویو را تشدید کرده، بلکه نشان‌دهنده تغییر موازنه سیاسی در غرب است؛ تغییری که می‌تواند رژیم اسرائیل را به بازنگری در سیاست‌های خود وا دارد یا حتی آن را به واکنش‌های تندتر سوق دهد.
تحولات اخیر در سازمان ملل متحد و موج جدید به‌رسمیت‌شناختن دولت فلسطین از سوی کشورهای اروپایی بار دیگر مسئله فلسطین را در صدر دستور کار دیپلماسی جهانی قرار داده است.
در نشست اخیر مجمع عمومی، امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه رسماً اعلام کرد که کشورش فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت و این تصمیم را اقدامی ضروری برای حفظ امید به راه‌حل دو دولتی و جلوگیری از محو شدن آن توصیف کرد.
او شرط بازگشایی سفارت فرانسه را آتش‌بس، اصلاحات داخلی و آزادی اسیران دانست. به دنبال فرانسه، چند کشور اروپایی دیگر از جمله لوکزامبورگ، مالت، بلژیک و موناکو به صف بیش از سه چهارم اعضای سازمان ملل پیوستند که پیش‌تر فلسطین را به رسمیت شناخته بودند.
این روند، که پیش‌تر کشورهای انگلیس، کانادا و استرالیا هم اعلام کرده بودند به آن خواهند پیوست، نشانه‌ای آشکار از تغییر رویکرد اروپا در برابر تل‌آویو و افزایش فشار بین‌المللی علیه سیاست‌های اسرائیل محسوب می‌شود.
این تحولات را نمی‌توان صرفاً اقدامی نمادین تلقی کرد. موج جدید به‌رسمیت‌شناختن فلسطین بازتابی از تغییرات عمیق اجتماعی و سیاسی در اروپا است؛ تغییراتی که تحت تأثیر افکار عمومی شکل گرفته و دولت‌ها را به تجدیدنظر در سیاست‌هایشان واداشته است.
جنگ غزه و تصاویر ویرانگر از قربانیان غیرنظامی موجب شد تا اعتراضات گسترده‌ای در پایتخت‌های اروپایی شکل گیرد و فشار بی‌سابقه‌ای بر رهبران این کشورها وارد شود تا مواضع فعال‌تری اتخاذ کنند.
اکنون بسیاری از سیاستمداران اروپایی به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه حمایت یک‌جانبه از رژیم اسرائیل هزینه‌های سیاسی سنگینی به همراه دارد و تغییر رویکرد به سود مشروعیت داخلی آنان است.
از منظر حقوقی نیز این روند می‌تواند به تقویت جایگاه فلسطینیان در عرصه بین‌المللی کمک کند. هرچه تعداد بیشتری از کشورها فلسطین را به رسمیت بشناسند، مشروعیت حقوقی و سیاسی آن در نهادهای بین‌المللی افزایش یافته و امکان پیگیری حقوقی علیه رژیم اسرائیل در محاکم بین‌المللی تقویت می‌شود.
این روند فشار بر تل‌آویو را برای پاسخ‌گویی به اتهامات مربوط به نقض حقوق بشر، توسعه شهرک‌های صهیونیستی و عملیات نظامی علیه غیرنظامیان را افزایش می‌دهد. در نتیجه، رژیم اسرائیل خود را در موقعیتی می‌بیند که نه‌تنها با محکومیت سیاسی، بلکه با تهدیدهای حقوقی و اقتصادی مواجه است.
با این حال، این روند با موانع جدی روبه‌رو و عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل نیازمند تأیید شورای امنیت است و آمریکا همچنان با استفاده از حق وتوی خود مانع تحقق این امر می‌شود. برخی کشورهای اروپایی نیز حمایت خود را مشروط به شرایطی مانند برقراری آتش‌بس و آغاز مذاکرات جدی کرده‌اند و این احتمال وجود دارد که روند به‌رسمیت‌شناختن‌ها به صورت مرحله‌ای و تدریجی پیش برود.
در همین حال، رژیم اسرائیل این تحولات را تهدیدی برای امنیت ملی خود می‌داند و نتانیاهو نخست‌وزیر آن هم به‌صراحت اعلام کرده که به‌رسمیت‌شناختن‌های پی‌درپی فلسطین یک تهدید راهبردی است.
او حتی ممکن است از این روند به‌عنوان توجیهی برای توسعه شهرک‌سازی یا حتی عملیات نظامی گسترده در غزه استفاده کند. بدین ترتیب، آنچه فلسطینیان آن را یک دستاورد دیپلماتیک می‌دانند، ممکن است بهانه‌ای برای تشدید واکنش‌های بی‌سابقه رژیم اسرائیل شود و بحران را وارد مرحله تازه‌ای کند.
در همین ارتباط، اظهارات «تام باراک» فرستاده آمریکا، در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز بُعد دیگری به این بحران افزود. او تأکید کرد که «صلح یک توهم است» و هرگونه امکان دستیابی به توافق سیاسی واقعی را رد کرد. این سخنان در فضای دیپلماتیک بازتاب گسترده‌ای داشت و به باور تحلیلگران، نشانه‌ای از بدبینی عمیق واشنگتن نسبت به حل‌وفصل این منازعه است.
«نبیل اتم» مدیر برنامه مطالعات منطقه‌ای در مرکز مطالعات خاورمیانه، این اظهارات را تحولی خطرناک توصیف کرد و هشدار داد که از نگاه آمریکا دیگر این بحران صرفاً یک اختلاف مرزی نیست که بتوان آن را با مبادله سرزمین حل کرد، بلکه به صحنه‌ای از جدال بر سر حاکمیت و سلطه تبدیل شده است.
او تأکید کرد که چنین دیدگاهی امید به هرگونه مذاکره و ابتکار دیپلماتیک را تقریباً ناممکن می‌سازد و حتی می‌تواند مقدمه‌ای برای ورود منطقه به مرحله‌ای تازه از تغییر موازنه قدرت‌ها باشد؛ مرحله‌ای که در آن راه‌حل‌های سیاسی جای خود را به سناریوهای امنیتی و نظامی بدهد.
با وجود این ملاحظات، اهمیت سیاسی و روانی موج جدید به‌رسمیت‌شناختن فلسطین را نمی‌توان نادیده گرفت. در شرایطی که مذاکرات صلح از سال ۲۰۱۴ متوقف شده بود، این تصمیمات بار دیگر توجه جامعه جهانی را به مسئله فلسطین جلب کرده و نشان داده که این بحران نمی‌تواند برای همیشه نادیده گرفته شود.
این تحولات پیامی روشن برای تل‌آویو دارد که سیاست‌های کنونی دیگر بدون هزینه نیست و فشارهای بین‌المللی ممکن است به محدودیت‌های جدی سیاسی و اقتصادی منجر شود. همچنین شکاف ایجادشده میان اروپا و رژیم اسرائیل و حتی میان اروپا و آمریکا، می‌تواند زمینه‌ساز سیاست‌های مستقل‌تر اروپا در قبال منطقه باشد.
در نهایت، به‌رسمیت‌شناختن فلسطین توسط کشورهای اروپایی را باید نه صرفاً یک اقدام نمادین، بلکه بخشی از تغییر موازنه سیاسی جهانی دانست. این روند اگر با استمرار فشار دیپلماتیک و حمایت افکار عمومی همراه شود، می‌تواند به تدریج رژیم اسرائیل را وادار به بازنگری در سیاست‌های خود کند و امکان بازگشت به مذاکرات جدی را فراهم آورد.
در غیر این صورت، خطر آن وجود دارد که این تحولات به جای باز کردن راهی برای صلح، زمینه‌ساز تشدید بحران و ورود منطقه به مرحله‌ای پرتنش‌تر شود. آینده این روند بستگی دارد به اینکه جامعه جهانی تا چه اندازه بتواند این موج را به سیاست‌های الزام‌آور و اقدامات عملی تبدیل کند و آیا بازیگران اصلی حاضر خواهند شد از منطق قدرت صرف عبور کرده و به سمت راه‌حل‌های عادلانه حرکت کنند یا نه.
