افزایش ۴۰ درصدی عوارض آزادراه‌ها در سکوت خبری
با اجرای تصمیم جدید دولت، عوارض آزادراه‌های کشور تا ۴۳ درصد افزایش یافت؛ نرخ عبور خودروهای سواری در مسیر تهران–شمال نیز به ۸۵ هزار تومان رسید.
به گزارش شهدای ایران به نقل از فارس، نرخ عوارض آزادراه‌های کشور از ابتدای آبان‌ماه ۱۴۰۴ با تصمیم وزارت راه و شهرسازی بین ۳۷ تا ۴۳ درصد افزایش یافته است. این میزان افزایش در برخی مسیرها که طی سه سال گذشته تغییری در تعرفه‌ها نداشتند، به‌صورت تجمیعی به حدود ۶۰ درصد رسیده است.
میلاد دوستی، معاون ساخت و توسعه آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اعلام کرده است که سرمایه‌گذاران آزادراهی می‌توانستند با توجه به هزینه‌های واقعی ساخت و نگهداری، نرخ عوارض را بیش از این میزان افزایش دهند، اما دولت تلاش کرده تا از وارد شدن فشار مضاعف بر مردم جلوگیری کند.
در همین چارچوب، از سوم آبان ۱۴۰۴ نرخ‌های جدید عبور از آزادراه تهران–شمال نیز بر اساس ابلاغیه وزارت راه و شهرسازی اجرایی شده است. سعید شهسواری، مدیرعامل شرکت آزادراه تهران–شمال، اعلام کرد که طبق مصوبه جدید، عوارض خودروهای سواری در روزهای معمولی ۶۵ هزار تومان و در روزهای پیک تردد ۸۵ هزار تومان تعیین شده است.
عوارض وانت‌ها نیز در هر دو وضعیت روزهای عادی و پیک برابر با ۸۵ هزار تومان است. همچنین نرخ عبور برای مینی‌بوس‌ها ۸۸ هزار تومان و برای اتوبوس‌ها ۹۹ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
به گفته شهسواری، بیش از ۱۶ ماه از آخرین به‌روزرسانی نرخ عوارض در این آزادراه می‌گذرد و در این مدت، علی‌رغم انجام عملیات مستمر نگهداری، هزینه‌های بهره‌برداری از محل عوارض تأمین نشده بود.
وی یادآور شد که باند غربی آزادراه تهران–شمال از ۱۵ تیر ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسیده، اما عبور از آن تا زمان اجرای تعرفه‌های جدید به‌صورت رایگان انجام می‌شد. او تأکید کرد که نگهداری از آزادراه و خدمات راهداری طی این مدت بدون وقفه ادامه داشته است.
میلاد دوستی، معاون ساخت و توسعه آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اعلام کرده است که سرمایه‌گذاران آزادراهی می‌توانستند با توجه به هزینه‌های واقعی ساخت و نگهداری، نرخ عوارض را بیش از این میزان افزایش دهند، اما دولت تلاش کرده تا از وارد شدن فشار مضاعف بر مردم جلوگیری کند.
در همین چارچوب، از سوم آبان ۱۴۰۴ نرخ‌های جدید عبور از آزادراه تهران–شمال نیز بر اساس ابلاغیه وزارت راه و شهرسازی اجرایی شده است. سعید شهسواری، مدیرعامل شرکت آزادراه تهران–شمال، اعلام کرد که طبق مصوبه جدید، عوارض خودروهای سواری در روزهای معمولی ۶۵ هزار تومان و در روزهای پیک تردد ۸۵ هزار تومان تعیین شده است.
عوارض وانت‌ها نیز در هر دو وضعیت روزهای عادی و پیک برابر با ۸۵ هزار تومان است. همچنین نرخ عبور برای مینی‌بوس‌ها ۸۸ هزار تومان و برای اتوبوس‌ها ۹۹ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
به گفته شهسواری، بیش از ۱۶ ماه از آخرین به‌روزرسانی نرخ عوارض در این آزادراه می‌گذرد و در این مدت، علی‌رغم انجام عملیات مستمر نگهداری، هزینه‌های بهره‌برداری از محل عوارض تأمین نشده بود.
وی یادآور شد که باند غربی آزادراه تهران–شمال از ۱۵ تیر ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسیده، اما عبور از آن تا زمان اجرای تعرفه‌های جدید به‌صورت رایگان انجام می‌شد. او تأکید کرد که نگهداری از آزادراه و خدمات راهداری طی این مدت بدون وقفه ادامه داشته است.
نظام عوارض آزادراهی در ایران از دهه هفتاد با هدف تأمین منابع مالی برای نگهداری و توسعه شبکه حمل‌ونقل کشور شکل گرفت. در این ساختار، بخشی از هزینه‌های ساخت از طریق مشارکت بخش خصوصی تأمین می‌شود و بازگشت سرمایه نیز از محل اخذ عوارض از کاربران مسیر صورت می‌گیرد.
با این حال، در سال‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ تورم، رشد هزینه‌های مصالح و خدمات فنی و تأخیر در تعدیل تعرفه‌ها، بازگشت سرمایه در بسیاری از پروژه‌ها با مشکل مواجه شده است. به‌طور خاص در سال ۱۳۹۸ جهش نرخ ارز و افزایش هزینه‌های عمرانی باعث شد تفاوت میان هزینه‌های واقعی نگهداری و درآمد حاصل از عوارض به‌شدت افزایش یابد.
به دنبال این شرایط، دولت از سال ۱۴۰۰ سیاست بازنگری دوره‌ای نرخ عوارض را در دستور کار قرار داد تا از فرسودگی آزادراه‌ها و زیان سرمایه‌گذاران جلوگیری کند. با این حال، در برخی مسیرها از جمله آزادراه تهران–شمال، نرخ‌ها بیش از یک سال بدون تغییر باقی مانده بود و همین مسئله موجب شد تصمیم به اصلاح مجدد تعرفه‌ها در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ اتخاذ شود.
مسئولان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور سه دلیل عمده برای افزایش جدید عنوان کرده‌اند: نخست، افزایش هزینه‌های نگهداری و خدمات راهداری به‌دلیل رشد قیمت قطعات، سوخت و دستمزد؛ دوم، ضرورت حفظ انگیزه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در ادامه مشارکت در پروژه‌های آزادراهی؛ و سوم، تلاش برای کنترل فشار اقتصادی بر مردم از طریق تعیین سقف حداکثری افزایش در محدوده ۴۰ درصد.
افزایش نرخ عوارض آزادراه‌ها از دیدگاه اقتصادی اقدامی ضروری برای تداوم نگهداری زیرساخت‌های جاده‌ای و بازپرداخت هزینه‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، اما در کوتاه‌مدت می‌تواند بر هزینه سفرهای بین‌شهری، به‌ویژه در مسیرهای پرتردد گردشگری مانند محور تهران–شمال، اثر بگذارد.با این حال، در سال‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ تورم، رشد هزینه‌های مصالح و خدمات فنی و تأخیر در تعدیل تعرفه‌ها، بازگشت سرمایه در بسیاری از پروژه‌ها با مشکل مواجه شده است. به‌طور خاص در سال ۱۳۹۸ جهش نرخ ارز و افزایش هزینه‌های عمرانی باعث شد تفاوت میان هزینه‌های واقعی نگهداری و درآمد حاصل از عوارض به‌شدت افزایش یابد.
به دنبال این شرایط، دولت از سال ۱۴۰۰ سیاست بازنگری دوره‌ای نرخ عوارض را در دستور کار قرار داد تا از فرسودگی آزادراه‌ها و زیان سرمایه‌گذاران جلوگیری کند. با این حال، در برخی مسیرها از جمله آزادراه تهران–شمال، نرخ‌ها بیش از یک سال بدون تغییر باقی مانده بود و همین مسئله موجب شد تصمیم به اصلاح مجدد تعرفه‌ها در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ اتخاذ شود.
مسئولان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور سه دلیل عمده برای افزایش جدید عنوان کرده‌اند: نخست، افزایش هزینه‌های نگهداری و خدمات راهداری به‌دلیل رشد قیمت قطعات، سوخت و دستمزد؛ دوم، ضرورت حفظ انگیزه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در ادامه مشارکت در پروژه‌های آزادراهی؛ و سوم، تلاش برای کنترل فشار اقتصادی بر مردم از طریق تعیین سقف حداکثری افزایش در محدوده ۴۰ درصد.
با این حال، تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که افزایش تدریجی و منطبق با تورم رسمی، آثار منفی کمتری بر تردد و تقاضای سفر دارد.
در مجموع، آزادراه‌های کشور پس از بیش از یک سال و نیم ثبات تعرفه، با میانگین افزایش حدود ۴۰ درصدی نرخ عوارض مواجه شده‌اند.
