آیندهنگری استراتژیک اسرائیل در فلسطین/ چالشها، سناریوها و چشماندازها

شهدای ایران: امیر فتحی کارشناس حوزه بین الملل /این مقاله به بررسی آیندهنگری استراتژیک اسرائیل در فلسطین میپردازد و عوامل ژئوپلیتیکی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار بر تصمیمات بلندمدت این کشور را تحلیل میکند. با در نظر گرفتن تغییرات منطقهای و بینالمللی، این تحلیل سناریوهای محتمل سیاستهای اسرائیل را در قبال فلسطین بررسی میکند و پیامدهای آن برای ثبات و امنیت منطقهای را ارزیابی میکند.
سیاست اسرائیل در قبال فلسطین طی بیش از هفت دهه گذشته، در جهات مختلف در محور تصاحب سرزمینی در سایه تأمین امنیت ملی خویش بوده است و تثبیت هویت یهودیت و گسترش نفوذ ژئوپلیتیکی در سرزمین های اشغالی دنبال شده است. دهههای اخیر با تغییرات سیاسی داخلی، توافقهای منطقهای مانند توافقات ابراهیم، و تحولات در حمایتهای بینالمللی، ضرورت بازبینی و آیندهنگری راهبردی اسرائیل را برجسته کرده است. درک این آیندهنگری برای سیاستگذاران و پژوهشگران بینالمللی ضروری است، زیرا تصمیمات اسرائیل در جایگاه نیابتی پیامدهای قابل ارزیابی برای خاورمیانه را داشته باشد.
(تحلیل ژئوپلیتیکی و امنیتی)
امنیت داخلی و مرزی:
امنیت، محور اصلی سیاستهای اسرائیل در جهت حفظ و تداوم خویش در فلسطین است . تهدیدهای مستمر از نوار غزه، کرانه باختری و گروههای شبهنظامی، اسرائیل را به سرمایهگذاری در سامانههای دفاعی پیشرفته، نظارت هوشمند و استراتژیهای پیشگیرانه سوق داده است و این مطلب باید مدنظر گروه های مقاومت در جهت ضربه های اساسی به اسرائیل باید مدنظر واقع گردد.
آیندهنگری اسرائیل بر پایه پیشبینی تهدیدها و واکنش سریع طراحی شده است و این خود ارتقاء استراتژیک دفاعی و هوشمند محور مقاومت را می طلبد.
توازن منطقهای و بینالمللی:
اسرائیل برای حفظ برتری ژئوپلیتیکی خود، به روابط با کشورهای همسایه و قدرتهای جهانی وابسته است. تعامل با ایالات متحده، اتحادیه اروپا و کشورهایی مانند امارات متحده عربی و بحرین، اسرائیل را قادر ساخته است تا فشارهای بینالمللی را مدیریت کرده و نفوذ خود را در خاورمیانه حفظ کند.
(ابعاد اقتصادی و اجتماعی)
شهرکسازی و تثبیت نفوذ:
سرمایهگذاری اسرائیل در زیرساختها و شهرکسازی در کرانه باختری، استراتژی بلندمدتی برای تثبیت حضور جمعیتی و کنترل منابع طبیعی محسوب میشود و مردم فلسطین در جهت حق مشروع خویش درباره این سناریو مقاومت می کنند این اقدامات نه تنها ابعاد اقتصادی دارند، بلکه پیامدهای سیاسی و اجتماعی گستردهای را ایجاد می کند.
سناریوهای آینده:
۱)سناریوی استمرار وضعیت فعلی: تمرکز بر امنیت و گسترش شهرکها بدون پیشرفت جدی در روند صلح، که میتواند باعث تشدید تنشها شود.
۲)سناریوی مدیریت بحران و توافقهای جزئی: تلاش برای کاهش تنشها از طریق توافقهای محدود اقتصادی و انسانی، بدون تغییرات بنیادین در سیاستهای بلندمدت.
۳)سناریوی تغییرات بنیادین: فشارهای داخلی و بینالمللی ممکن است اسرائیل را به عقبنشینی کنترلپذیر و آغاز گفتوگوهای صلح گستردهتر ترغیب کند، هرچند احتمال تحقق آن پایین ارزیابی میشود.
آیندهنگری اسرائیل در فلسطین، تلفیقی از اقدامات امنیتی، اقتصادی و سیاسی است که با توجه به تحولات داخلی و منطقهای شکل میگیرد. درک انگیزهها، سناریوها و محدودیتهای اسرائیل برای هر پژوهشگر یا سیاستگذار بینالمللی ضروری است. تحلیل دقیق این عوامل، چشمانداز بهتری از مسیر سیاستهای منطقهای و پیامدهای احتمالی آن ارائه میدهد.



